De eindejaarsweek is zo'n typische week waarin een groot deel van de inhoud van kranten en journaals al op voorhand gekend is: overzichtjes van de meest markante gebeurtenissen, interviews, stukken die nog in de schuif liggen of een fotoreeks van het afgelopen jaar. Redacteurs hebben ook recht op verlof, en meestal valt er ook minder nieuws te rapen als de helft van het land stilligt. De vrijgekomen ruimte kan echter ook bijzonder goed ingevuld worden met diepgravender stukken. Zo heb ik de afgelopen dagen ferm genoten van de reeks "Tot de vierde macht" waarin schrijver, columnist en hoogleraar Geert Buelens de media kritisch onder de loep neemt. Een (voor een krant) immens uitgebreid maar enorm boeiend stuk, uitgesplitst over vier delen. Te beginnen bij het eerste stuk waarin hij zijn observaties neerschrijft over het gebrek aan kritiek van de media, op de media: treffend geïllustreerd, onder meer aan de hand van de berichtgeving over de veroordeling van HLN die wel heel eufemistisch tot zelfs misleidend betiteld werd door HLN en zusterkrant DM, terwijl deze laatste nochtans de baseline "onafhankelijk dagblad" gebruikt... Na de kritiek in de eerste drie delen, reikt Buelens in het vierde deel een aantal handvaten aan waarmee zowel media als politiek de basis kunnen leggen voor de meer kwaliteitsvolle berichtgeving die ons democratisch bestel zo hard nodig heeft.
Toen ik de hele reeks las, dacht ik, niet geheel onbewust, aan De Werktitel: een freelancecollectief dat zich onder de noemer "journalistiek laboratorium" niet toelegt op volledigheid, wel op grondigheid. Slow journalistics als het ware, waarmee ze zich tegen de gevestigde media afzetten zoals slow food tegen fast food. Iets wat ik best wel kan pruimen. Zo ook hun laatste stuk, Godfried Danneels: als de vos de passie preekt. Niet geheel objectief (de mening van de auteur dringt er duidelijk in door), maar wel bijzonder grondig werk dat zeker in de smaak valt bij ondergetekende. Een aanrader zowaar! Ondertussen duikt De Werktitel zelfs ook op bij de gevestigde media: zo was vandaag dit artikel een primeur die veel weerslag kreeg in de journaals. Iets om op te volgen dus.
Wie de vierdelige reeks van Geert Buelens er nog eens wil op nalezen, kan ik onderstaande links van harte aanbevelen:
- Deel 1: De media-omerta
- Deel 2: Het is niet goed of het deugt niet
- Deel 3: Een dodelijk schimmenspel
- Deel 4: Naar echte nieuwe media
